shenturk.com

Evet. Self Sözlük projesi hızla devam ediyor. Bazı küçük düzenmelerin dışında yeni olarak Wikipedia da eklendi. Artık Wikipedia içinde de çok hızlı bir şekilde arama yapabileceğiz. Ayrıca Ayarlar ve Bilgi menüleri de yenilikler arasında. Şimdilik basit ayarlamaları içeriyor. Varsayılan arama motoru ile Self Sözlük ilk açıldığında hangi sözlükten başlayacağımızı artık belirleyebiliyoruz. Ayrıca Bilgi kısmında veritabanımızda bulunan kelimeler hakkında basit istatistiksel veriler karşımıza çıkıyor. Veritabanımızda bulunan tekil ve çoğul kelimerin sayısını, veritabanı normal ve sıkıştırılmış boyutlarını ve toplam arama sayısını öğrenebiliyoruz. Daha söze gerek yok sanırım. Self Sözlük 0.80 sürümünü hemen buradan indirebilirsiniz.

Yeni bir proje ile yine karşınızdayım. Adı Self Sözlük. Aslında yaklaşık 2 yıldır sadece kendim kullanıyordum. Projeyi biraz elden geçirip siz internet kullanıcıları için yayınlamayı düşündüm. Program bir tür Türkçe-İngilizce sözlük programı aslında, ama klasik programlardan biraz farklı. Biraz projeden bahsedeyim ki farkı daha iyi anlaşılabilsin...

Malum birçok bilgisayar kullanıcısı gibi bende bir zamanlar çevrimdışı (offline) sözlükler kullanıyordum.Hani bilirsiniz baba yadigarı MTU gibi. Tabiki o zamanlar internet bu kadar yaygın ve hızlı değildi. Ama zamanla insanların alışkanlıkları da değişiyor sanırım. Şimdilerde çevrimiçi (online) sözlükler o kadar popüler ki, neredeyse karşılığnı bulamayacağınız sözcük yok. Üstelik devamlı gelişiyor. İşte proje tam bu online sözlükleri kullanmamla beraber başladı. Türkiyedeki birçok internet kullanıcısı gibi bende Zargan, Sesli Sözlük gibi Web tabanlı sözlüklerden faydalanıyorum. Bundan yaklaşık 2 yıl kadar önce Web Sayfası Parçalama teknikleri (HTML Parsing) ile çalışıyordum. Bu çalışmalarımın en iyi uygulama ortamı olarak web tabanlı sözlük siteleri olduğuna karar verdim ve Self Sözlük adında bir proje geliştirdim. Programın çalışma mantığı oldukça basit aslında. Program sizin yerinize sözlük sitesine bağlanıp istenilen veriyi ekrana getiriyor. Fakat bu işlem sırasında reklamları, resim veya script dosyalarını dikkate almıyor, sadece ham metni ekrana getiriyor. Hem program çok daha hızlı çalışıyor hem de bant genişliğinizi çok tasarruflu bir şekilde kullanmanızı sağlıyor. Sayfa Parçalama teknikleri sayesinde gerekmeyen veriler silinip işimize yarayan kısımlar önümüze getiriliyor.

Üstelik programa veritabanına kaydedebilme özelliği de ekledim. Böylece daha önce arattığınız kelimeyi bir daha internetten sorgulamadan ve hemen veritabanından okuyarak bulabiliyorsunuz. Öylesine hızlı oluyor ki saniyenin beşte biri kadar kısa bir sürede aradığınız kelimeye ulaşabiliyorsunuz. Bir tür offline durumuna geçiyor kısacası. Ayrıca Microsoft Speech API sayesinde istediğiniz bir metni İngilizce olarak bilgisayarınızdan okutabiliyorsunuz. Malum İngilizce bu, yazıldığı gibi okunmuyor!

Programın başlıca özelliklerini maddeler halinde sıralamak gerekirse;

• Zargan, Sesli Sözlük, Sözlük.net, Tureng, Ekşi Sözlük, Google ve Türk Dil Kurumu' ndan arama yapabilme.
• Aratılan kelimeleri veritabanına otomatik olarak kaydetme. Bu kaydetme özelliği sadece Zargan, Sesli Sözlük, Sözlük.net, Tureng siteleri için geçerlidir.
• İstenilen bir metnin İngilizce okuyabilme.
• Sayfa Paraçalama teknikleri ile reklam, resim ve scriptlerden arındırılmış olarak kelimeri görüntüleme.
• Yüksek hız ve düşük bant genişliği (Programın hızı sitenin hızı ile alakalı olduğunu unutmayınız. Eğer site iyi çalışyorsa program o ölçüde iyi çalışıyor).
• Web Tabanlı arayüz ile görsel ve kolay kullanım.
• Kurulum gerektirmeyen programlama mimarisi.
• Otomatik tamamlama ve öneriler altyapısı. Bu sayede siz yazarken (eğer daha önceden veritabanınızda kayıtlı ise) otomatik olarak en yakın sonuçlar önerilir. İstisnai olarak Sesli Sözlük' te arama yaparsanız kelimeler veritabanınızda olmasa dahi yine öneriler çalışır. Ayrıca Google ile arama yaparken meşhur Google Önerileri (Suggestions) görüntülenir.

Evet projeyi şimdilik bu kadar tanıtıyorum. Fakat unutmayın, bu proje henüz geliştirilme aşamasında. Hali hazırda birçok hatası olabilir. Eğer hatalarla karşılaşırsanız ve bana bildiriseniz sevinirim. Aslında küçük bir yardım kısmı koymalıydım diye düşündüm ama şu an test aşamasında olduğu için gerek görmedim. Ama program hakkında bazı ip uçlarını açıklamakta fayda var sanırım:

• Sonuç ekranında bir kelime üzerinde çift tıklattığınızda, o kelime otomatik olarak aratılır.
• Çift tıklama esnasında klavyeden ALT tuşuna basılı tutarsanız o kelime İngilize olarak okunur.
• Yine çift tıklama esnasında klavyeden CTRL tuşuna basılı turarsanız paragraf seçilir ve o paragraf İngilizce olarak okunur. Uzun metinleri okutmaktan kaçının, çünkü okurken durduma seçeneğini henüz koymadım! Şu aralar bu seçeneği hazırlıyorum.

Self Sözlük projesini buradan indirebilirsiniz.

Ey DSL! 2.0' ın Vistada çalışmadığına dair mail alıyorum bu aralar. Neden çalışmadığını araştırdım ve sebebini buldum. Bildiğiniz üzere Ey DSL! 2.0 WinPCap adında bir ağ sürücüsü ile birlikte çalışıyor. Sorun bu sürücüden kaynaklanıyormuş. Vista güvenlik konusunda çok hassas davrandığından WinPCap' ın sisteme müdahale etmesini istemiyor. İşte sorun tam burada başlıyor. WinPCap' ın resmi sistesinden öğrendiklerime göre, sürücüde bir hata (bug) mevcut. Muhtemelen sistem kaydı üzerinde bazı değişiklikler yapmak isteyince sürücünün çalışması durduruluyor. Bu yüzden Ey DSL! sürücüden verileri okuyamadığından Ağ Monitöründe Download ve Upload bölümleri çalışmıyor. Sorunu bulmama rağmen çözümü bulamadım maalesef. Çünkü sorun tamamen kontrolümün dışında... Tabiki şu soruyu sorabilirisniz: "Programı yazarken Vistada hiç mi test etmedin kardeşim?". Aslında defalarca test ettim fakat gözden kaçırdığım birşey vardı. Benim bilgisayarımda "Kullanıcı Erişimi Deneteimi (UAC)" kapalıydı! Bu yüzden Ey DSL! sorunsuz çalışıyordu. Hata olduğuna dair mailler almaya başlayınca aklıma UAC geldi ve UAC' yi açtığımda aynı sorun bende de oluştu. Pek benimsenmese de "Kullanıcı Erişimi Denetimini (UAC)" kapatınca Ey DSL! 'in çalıştığını gözlemledim, fakat birçok kullanıcı UAC' nin kapatılması taraftarı olmayacağını biliyorum. Ayrıca Ey DSL! 'i "Yönetici Olarak Çalıştır" seçeneği ile de denememe rağmen sonuç değişmedi. Yine WinPCap sürücüleri problem çıkardı. Bu yüzden Ey DSL! 3.0 'ı yazıyorum. Alternatif yöntemler geliştirdim. Bu defa WinPCap sürücüsü olmadan da çalıştırmayı başardım fakat Download ve Upload sayımı biraz sağlıksız oldu. IP filitreleme işlemi yapamadığımdan iç ağ (ADSL modem ile bilgisayar arasındaki) trafiğini de dahil etmek zorunda kaldım. Bu yüzden Türk Telekom' a göre biraz daha farklı sonuçlar çıkıyor. Ey DSL! 3.0 neredeyse bitmek üzere yakında çıkartırım inşallah. Bu sefer tamamen Windows Vista için de uyumlu yazıyorum. Ey DSL! 3.0 da görüşmek üzere...